Zelfliefde is de sleutel voor innerlijke vrijheid |
In mijn jeugd heb ik geen zelfliefde geleerd. Ik heb geleerd dat anderen belangrijker zijn dan ikzelf en moest mezelf opzijzetten, zodat anderen het beter konden hebben. Zo begreep is dat ik niet OK was als ik aan mijzelf dacht. In plaat van zelfliefde ontstond zelfkritiek (tegenovergesteld aan zelfliefde). Ik geloofde dat ik niet goed genoeg was,
Niet gelukkig van geworden Ik heb dat heel lang volgehouden, maar gelukkig ben ik er niet van geworden. Ik heb ontdekt dat, als ik meer van mij zelf ga houden, ik ook meer van anderen kan houden. Hoe meer ik mijzelf begrijp, des te meer ik ook anderen kan begrijpen. Hoe meer ik kan zien wat mij weerhoudt om in liefde te leven, des te meer kan ik dat van een ander zien. Innerlijke vrijheid Het was (en is nog steeds) een hele weg om daar te komen. Maar nu weet ik dat (zelf)liefde de sleutel is voor innerlijke vrijheid. En daar houd ik me het liefst zo veel mogelijk mee bezig. Oude patronen Hoe doe je dat? Zelfliefde is de sleutel om daar te komen en het is ook het resultaat! |
Wat is een (trauma) trigger?
Een trauma trigger is een situatie die de herinnering aan een eerdere traumatische ervaring oproept. De situatie zelf hoeft niet angstaanjagend of traumatisch te zijn. Het doet soms alleen indirect of oppervlakkig denken aan een eerder traumatisch incident.
Trauma-triggers zijn een goed onderzocht fenomeen. Het woord ‘getriggerd’ kan mensen echter ongemakkelijk maken. Voor sommigen is het zeggen dat een persoon ‘getriggerd’ wordt een verkorte manier om te zeggen dat ze zwak, dramatisch en veel te gevoelig zijn. Dit kan gevolgen hebben voor mensen die lijden aan posttraumatische stress en trauma gerelateerde aandoeningen. Daarom is het belangrijk om een goed begrip van deze term te ontwikkelen voor degenen die herstellen van een trauma
Wat is een “trigger”?
Laten we eerst zeggen dat een trigger niet negatief is. Een trigger verwijst simpelweg naar iets dat een reactie in het lichaam activeert. Triggers zijn meestal sensorisch van aard Dat betekent dat ze kunnen bestaan uit verschillende dingen die je ziet, geluiden, sensaties, texturen en zelfs geuren. In veel gevallen fungeren triggers als een signaal naar het lichaam dat er dreiging of gevaar in de buurt is. Omdat we gedurende ons hele leven vergelijkbare gevaar tegenkomen, zijn onze hersenen bedreven in het leggen van associaties tussen gerelateerde vormen van dreiging. Het is een effectief systeem dat alle mensen hebben om te overleven.
Een voorbeeld
Hier is een een voorbeeld over hoe een (trauma) trigger ontstaat.
Stel je bijvoorbeeld een kind voor dat aan de staart van een kat trekt en in ruil daarvoor een kras op de arm krijgt. Dit kan een verontrustende gebeurtenis zijn voor een kind (en niet te vergeten, voor een kat!). Vanuit deze situatie kunnen we een paar dingen aannemen. Ten eerste zal de aanblik van de kat in de toekomst waarschijnlijk tot voorzichtigheid leiden. Het kind heeft onbewust verband gelegd tussen de aanwezigheid van de kat (met name de staart van de kat) en het potentieel voor gevaar. Als het later dezelfde kat zal aaien, kan het kind lichte fysieke spanning ervaren als ze de staart naderen. Dat is een onbewuste herinnering om terughoudend te zijn. Het kind kan deze informatie ook generaliseren. Als gevolg hiervan zal het zeer waarschijnlijk vermijden om aan de staarten van verschillende katten en zelfs andere soortgelijke zoogdieren, zoals honden, te trekken.
(Toekomstige) pijn voorkomen
Om toekomstige pijn te voorkomen, is het essentieel dat de hersenen van het kind in staat is daarvoor verbindingen te maken. Het is essentieel dat het kind in staat is om automatisch te reageren, in plaats van kostbare tijd te verspillen aan het denken “onthoud wat er met de kat is gebeurd” elke keer dat ze een dier met een staart tegenkomen. We hebben ons lichaam nodig om zonder bewuste gedachte te reageren. Daardoor kunnen we snel een bedreiging vermijden of ermee kunnen omgaan. Triggers – de sensorische informatie die we associëren met gevaar – dient als herinnering aan ons zenuwstelsel aan wat eerder als bedreigend werd opgeslagen.
Wat betekent het als iemand wordt “getriggerd”?
Het probleem met ons vermogen om instinctief informatie over bedreigingen te krijgen, is dat het soms moeilijk kan zijn om te weten of het veilig is. Dit wordt vooral een uitdaging voor personen met een voorgeschiedenis van trauma. Bij een trauma kan het dreigingssysteem dat nuttig is om te overleven, in de war raken raken. Dit is meestal een gevolg van de manier waarop emotionele informatie wordt verwerkt op het moment van de traumatische gebeurtenis (sen). Te midden van heftige gebeurtenissen kunnen we in specifieke toestand terecht komen namelijk: vechten, vluchten of bevriezen.
Bij vechten vluchten ervaren we:
- Snelle hartslag
- Snellere ademhaling
- Paniekerig voelen
- Bloedstroom naar het hart en de spieren
- Huidtemperatuur daalt
Bij bevriezen ervaren we:
- Doof gevoel
- Tintelingen in de ledematen
- Bloeddruk daalt
- Moeite met spreken
- Flauw voelen
Het lichaam reageert zelf
Voor personen die eenmalige of herhaalde traumatische gebeurtenissen meemaken, kunnen deze reacties geconditioneerd raken in het zenuwstelsel. Dit betekent dat het lichaam, zelfs op momenten van objectieve veiligheid, nog steeds op een trigger kan reageren alsof het in gevaar is. Iemand die bijvoorbeeld een auto-ongeluk heeft gehad, kan gevoelens van paniek en een plotselinge verhoging van de hartslag ervaren wanneer hij achter het stuur van een voertuig kruipt.
Onbewuste triggers
Andere triggers kunnen echter minder duidelijk zijn. Dissociatie (d.w.z. ontkoppeling van iemands gedachten, gevoelens en/of herinneringen) is een veel voorkomende automatische reactie is bij trauma’s. Een persoon is zich er misschien niet eens van bewust zijn dat zijn hersenen iets als triggers hebben opgeslagen. Sommige overlevenden van aanranding hebben misschien geen specifieke herinneringen aan de aanranding. Zij kunnen zich overweldigend gealarmeerd of verdoofd voelen als ze scènes bekijken in films waarin seksueel misbruik voorkomt.
Medeleven
Het is misschien moeilijk te begrijpen dat iemand ondanks dat hij technisch veilig is, zo’n sterke fysieke reactie kan hebben. Om deze reden is het belangrijk om te onthouden dat uw ervaring niet universeel is. Wat iemand anders kan triggeren, gezien hun geschiedenis, kan voor u volledig neutraal zijn. Maar dat betekent niet dat ze “dramatisch” zijn of dat ze gewoon “overdreven reageren”. In feite kunnen dit soort labels het voor overlevenden van een trauma het vaak moeilijker maken om hulp en ondersteuning te zoeken. Stel je voor hoe beangstigend het zou zijn om in een staat van paniek en gevoelloosheid terecht te komen zonder echt te weten waarom. Stel je bovendien voor hoe pijnlijk het zou zijn als anderen om je heen je integriteit in twijfel trekken. Het concept van “getriggerd” zijn is reëel en onderzocht, en het is belangrijk om het ook als zodanig te behandelen.
Iedereen heeft triggers
We hebben allemaal momenten waarop we logischerwijs kunnen erkennen dat we niet in gevaar zijn en toch voelen we ons bezorgd of hulpeloos. Het hoort bij mens zijn. Als je moeite hebt om te begrijpen wat iemand doormaakt wanneer hij beschrijft dat hij getriggerd wordt, probeer dan na te denken over de momenten in je leven waarin je je bang en onbeheerst voelde.
Als het niet zelf lukt
Ten slotte, als je (trauma) triggers kunt identificeren die verband houden met je eigen trauma, en als je moeite hebt om ermee om te gaan, begin dan met jezelf medeleven naar jezelf. Oefen met het zeggen van ‘het is niet mijn schuld’ als je lichaam reageert op een manier die je niet begrijpt. Herken alle manieren waarop je in tegenspoed veerkrachtig bent geweest. En tot slot, weet dat er hulp is. Er zijn therapieën en behandelingen die zijn ontworpen om (trauma) triggers te herkennen en te verminderen. Je lichaam is wijs genoeg om nieuwe strategieën te leren. Getriggerd worden is niet het einde van het verhaal.
Bron: Lindsey Brahman
Erkennen van (pijnlijke) emoties
Het erkennen van (pijnlijke) emoties is niet gemakkelijk om te doen. Vaak willen we deze emoties (zoals angst, verdriet of frustratie) juist niet voelen. Natuurlijk voelt angst en pijn niet fijn, maar als dat er is, heb je dat op dat moment te verdragen. Denken dat je het niet wil hebben, helpt niet om het te laten verdwijnen. Het is er gewoon, je kan er niet omheen.
‘Als je kan zijn met dat wat er is (dus ook met pijnlijke emoties) dan heb je geen probleem’
Pijn willen wegdrukken
Wil je pijn wegdrukken, dan blijft het op de achtergrond aanwezig. Zoek je afleiding, dan komt het na de afleiding weer terug. Heb je jezelf ooit geleerd om niet te voelen, door ‘in je hoofd te gaan zitten’, dan zal je merken dat het heel veel energie kost en geen oplossingen biedt.
Alle strategieën die we ooit hebben geleerd om niet te voelen, eisen op den duur hun tol. Het werkt niet. De manier om met pijnlijke emoties om te gaan is ze erkennen, er mee te zijn, ernaar te kijken en er met liefde en compassie mee om te gaan. Dat wil niet zeggen dat je er niets aan kan doen!
‘Het probleem is meestal niet de pijn zelf, maar het feit dat we willen dat het anders is dan hoe het werkelijk is’
Vergelijk je pijn met een fysieke wond.
Stel je voor je hebt een wond en deze doet pijn. Als je de wond zou negeren en er niet voor zorgt, bestaat de kans dat hij gaat infecteren, het wordt erger. Een wond zie je en je voelt hem, je moet de pijn verdragen en je moet ervoor zorgen, zodat hij kan genezen. Zo is het ook met emotionele pijn.
Emotionele pijn laat weten dat er iets is
Er is soms emotionele pijn, net zoals er soms blijdschap en vreugde is. Er is altijd een fysiek gevoel gekoppeld aan de emotie: in je keel, spierspanning, hoofd of op andere plekken…. Dat is de fysiologisch reactie die bij deze emotie hoort, je kan er niets aan doen, zo reageert je lichaam op deze emotie. Op deze manier ervaren we de emotie, ook al zijn we ons daar juist vaak niet van bewust. Het lichaam laat weten dat er iets is en vraagt je ernaar te kijken. Emoties zijn ook gekoppeld aan gedachten. Gedachten zijn ervoor om uitleg te geven aan wat en waarom de emotie er is. Deze gedachten kan je ook onderzoeken of deze reëel is of niet.
Impact van gedachten
Als gedachten over de emoties realistisch zijn, kijk dan wat ze je willen vertellen. Ben je bang en is het onveilig voor je, dan kan je een keuze maken om weg te gaan. Is er iets ergs gebeurd en ben je daar verdrietig over, dan kan je jezelf toestaan om daarover te huilen. Je hebt deze emotie, je bent het niet. Als je er zo naar kijkt, zal je niet ‘verdrinken ’in je emotie. Je houdt zelf de regie. Je erkent echter wel dat de emotie er is. De emotie gaat dan vanzelf voorbij.
Bij irreëel gedachten voelt de emotie echt, maar de reden waarom je de emotie er is, is niet de waarheid. Een voorbeeld is als iemand iets van je vindt en je wordt dan bang dat iemand je niet aardig vindt (eigenlijk is het zo dat je zelf geloofd dat je niet aardig bent). De emotie die je voelt is echt, de reactie is oud, hij is van vroeger toen je kind was. Misschien ben je toen gaan geloven dat je niet aardig bent en misschien doet de persoon die nu tegenover je staat je denken toen. Dat is iets wat je kan onderzoeken en wat je daadwerkelijk kan veranderen, zodat deze emotie niet meer komt.
Erkenning en laten zijn wat er is en onderzoeken wat er achter de emotie schuilgaat
Het belangrijkste is de erkenning van de emoties. ‘Ik voel me bang, ik voel me verdrietig’, inclusief het lichaamsgevoel en alle gedachten die er zijn. Dat is wat er is en je kan onderzoeken wat er schuilgaat achter de emotie en of deze is gebaseerd op de waarheid.
Emoties laten zijn voor wat ze zijn, hoe doe je dat?
Hoe kan je emoties en gevoelens laten zijn voor wat ze zijn?
- Realiseer je dat je niet je emoties bent. Jij bent veel meer dan je emoties. Je hebt emoties en dat maakt dat je ernaar kan kijken.
- Heb geen oordeel over je emoties. Dat maakt het verdragen minder zwaar
- Weet dat je het niet verandert door te denken dat je het niet wil hebben.
- Onderzoek de gedachten die je hebt over de emoties. Is het realistisch wat je denkt over de emoties? Vaak gaat er oude pijn schuil achter de emotie in het hier en nu en is .er iets geweest dat de pijn van vroeger weer getriggerd heeft.
- Hoe voelt deze emotie in je lichaam. Ga naar dat gevoel in je lichaam en blijf daarop gefocust. Je komt dan meer in het hier en nu en dan heeft de emotie minder impact.
Dit zijn zo een paar voorbeelden van hoe je emoties kan laten zijn.
Het mooie van emoties is dat ze altijd weer voorbijgaan.
Ik ben fan van Rumi, hij heeft wat ik hierboven heb uitgelegd prachtig verwoord:
Dit mens-zijn is een soort herberg.
Elke ochtend een nieuw bezoek.
Een vreugde, een depressie, een benauwdheid,
een flits van inzicht komt als een onverwachte gast.
Verwelkom ze; ontvang ze allemaal gastvrij
Zelfs als er een menigte verdriet binnenstormt
die met geweld je hele huisraad kort en klein slaat.
Behandel dan toch elke gast met eerbied.
Misschien komt hij de boel ontruimen
om plaats te maken voor extase…
De donkere gedachte, schaamte, het venijn,
ontmoet ze bij de voordeur met een brede
grijns en vraag ze om erbij te komen zitten.
Wees blij met iedereen die langskomt
de hemel heeft ze stuk voor stuk gestuurd
om jou als raadgever te dienen.
5 manieren om contact te maken met je innerlijk kind.
In deze blog krijg je 5 manieren aangereikt om contact te maken met je innerlijk kind.
Innerlijk kind therapie wat is dat eigenlijk? Misschien is de term innerlijk kind een beetje verwarrend. Je kan het op verschillende manieren uitleggen, variërend van ‘het archetype van het kind’ tot ‘het kind vanbinnen’, ‘het wonderkind’ tot het ‘gewonde of gekwetste kind’.
Maar wat betekent het? En hoe helpt helen van innerlijke kind-delen’ je om positieve veranderingen in je leven aan te brengen?
Wat is het innerlijke kind?
Het innerlijke kind bestaat als het kinderlijke aspect in jouw onbewuste geest. Het weerspiegelt het kind dat we ooit waren, zowel in haar “positieve” als “negatieve” aspecten. Het wordt geactiveerd als we in het hier en nu getriggerd worden door iets wat lijkt op wat er vroeger gebeurde. Het uit zich in:
- Emoties
- Gedachten
- Gedrag
- Lichaamsgevoel
Socialisatie: de impact van onze opvoeding
Het is onvermijdelijk dat ouders, onderwijzers en de samenleving regels en normen opleggen om ons te helpen socialiseren om normaal functionerende mensen te worden. In feite is het goed dat dit gebeurt. Grenzen zijn vereist om grenzen te begrijpen en als mens te groeien.
Als kind hebben we geleerd emoties te uiten als dat mocht of te onderdrukken als we ze niet mochten voelen, om welke reden dan ook. Als we liefdevol zijn opgevoed, mag het kind er zijn en heeft het de mogelijkheid zich goed te kunnen uiten en ontwikkelen. Als onze ouders niet in staat zijn om ons te geven wat we nodig hadden, is het anders, we leren dan allerlei strategieën om emoties te onderdrukken of extreem uit te leven. Dat doen we omdat we dan toch misschien aandacht krijgen of niet worden gestraft, afgewezen of genegeerd.
Hieronder een aantal voorbeelden van dingen die we uit onze opvoeding leren, die kunnen resulteren in gevoelens van afwijzing, zijn de volgende:
- “Je kunt maar beter niet zeggen wat je echt denkt”,
- “Probeer die promotie niet te krijgen, want je bent niet slim genoeg”,
- ” Je mag niet voelen, denken of doen”
- “Je moet eerst aan anderen denken en dan aan jezelf.”
Verbinding maken met het innerlijke kind is erop gericht bovenstaande voorbeelden onder de aandacht en in je bewustzijn te krijgen, zodat je de uitdagingen waarmee je als volwassene te maken hebt, kan begrijpen en omvormen.
Hoe herken je het innerlijk kind?
Je kan het kind herkennen, als er dingen gebeuren die je eigenlijk niet wil, maar die je toch doet of laat gebeuren. Je weet en voelt van binnen dat het niet klopt.
- Je voelt dat er iets mis met je is, in het diepste van jezelf.
- Je ervaart angst wanneer je uit je comfortzone gaat.
- Je bent een people-pleaser.
- Je hebt geen sterk identiteitsgevoel.
- Je zoekt het conflict met mensen om je heen.
- Je bent een verzamelaar van dingen, emoties, mensen. Je vindt het moeilijk om los te laten.
- Je voelt je ongeschikt als man of vrouw.
- Je bekritiseert jezelf constant vanwege je vermeende ontoereikendheid.
- Je bent meedogenloos voor jezelf, rigide en een perfectionist.
- Je vindt het moeilijk om je te binden en te vertrouwen.
- Je hebt ernstige verlatingsproblemen en je klampt je vast aan relaties, zelfs als ze giftig zijn.
Dit zijn maar een paar signalen van het innerlijk kind. Eerlijk gezegd hebben we allemaal, hoe klein of onbeduidend ook, ‘trauma’s’ uit ons verleden die moeten worden aangepakt.
Wat is innerlijk kind werk?
Contact maken met je innerlijk kind werk geeft je toegang tot de gefragmenteerde delen van jezelf, waar je de wortel van je fobieën, angsten, onzekerheden en zelf-saboterende neigingen kunt ontdekken.
Innerlijk kind werk is een psychotherapeutisch proces om belemmerende patronen om te buigen en te worden wie je bent, namelijk een prachtig vrij mens, die van zichzelf houdt en de regie in handen heeft.
In plaats van alleen de symptomen van je pijn te zoeken en het gedrag te veranderen, zal heling van innerlijke kinderen je helpen om rechtstreeks naar de kern te gaan en te onthullen waar je problemen begonnen, wat de impact is en hoe er effectief mee om te gaan. Dit gebeurt op een diepe laag in het onbewuste.
Hieronder 5 krachtige manieren om contact te maken met het innerlijke kind. Je kan leren begrijpen waarom het kind zo is gaan reageren zo als het reageert. Vervolgens kan je in het hier en nu deze patronen met liefde en zelfcompassie leren ombuigen naar constructieve patronen.
5 manieren om contact te maken met je innerlijke kind.
Bij al deze oefeningen kan je onderzoeken
– wat je voelt (welke emoties)
– welke herhalende gedachten herken je? (denkpatronen)
– wat is je neiging om te doen (gedrag)
– wat voel je in je lichaam (lichaamsgevoel)
1. Maak opnieuw verbinding met je kindertijd
Een manier om dit te doen is door “tijdreizen” terug naar je kindertijd. Je kan dit doen door een lijst te maken van dingen die je blij maakte toen je jong was (dan kom je bij het vrije kind). Breng wat tijd door met dagdromen en herbeleven van deze herinneringen alsof ze vandaag gebeuren.
Ook kan je reizen naar wat niet zo fijn was in je jeugd en kijken naar het kind dat je toen was, wat je voelde en hoe je reageerde op de onprettige dingen die gebeurden, dan kom je bij het gekwetste kind.
2. Identificeer jouw specifieke innerlijke kinderen
Kijk welke patronen zie je je ziet bij wat er vandaag in je leven gebeurt. Hier zijn een aantal voorbeelden:
- Het verlaten kind: Dit innerlijke kind komt vaak naar voren doordat het niet genoeg aandacht van ouders krijgt. Het kan relatief onschuldig zijn, zoals ouders die het te druk hebben, of het kan ernstiger zijn door misbruik of verwaarlozing.
- Je herkent het als je je in het hier en nu niet gezien of gehoord voelt en je daar emotioneel (bang verdrietig of boos).
- Je voel je eenzaam of verlaten, terwijl er mensen om je heen zijn en je durft geen aandacht te vragen.
- Het speelse kind: dit kind is gezond en wordt vaak verwaarloosd op volwassen leeftijd. Weet je nog dat je je speels en spontaan voelde, plezier had zonder schuldgevoel of angst? Geef dit kind de ruimte, speel en geniet.
- Het bange kind: Dit kind kreeg veel kritiek en ervaart regelmatig angst als het niet genoeg bevestiging krijgt. Je kan dit kind herkennen als je in het hier en nu vaak kritiek op jezelf geeft.
Dit zijn maar een aantal voorbeelden…. Je herkent het kind vaak als je merkt dat je telkens weer in dezelfde valkuil stapt, dan doe je iets op dezelfde manier zoals je het ooit hebt geleerd. Terwijl je weet dat het nu helemaal niet meer werkt.
3. Schrijf een brief aan je innerlijke kind
Je kan dit doen in de vorm van een verontschuldiging als je denkt dat je een leven leidt dat je eigenlijk niet wil, je doet de dingen niet zoals je je had voorgenomen of je laat je afleiden van je innerlijk kompas. Schrijf je innerlijk kind dat het je spijt en geef haar de aandacht die ze verdient. Je kunt een eenvoudige brief schrijven waarin je uitlegt dat je een sterkere band met je innerlijke kind wilt opbouwen.
4. Schenk aandacht aan je gevoelens
Je innerlijke kind is gevoelig en kwetsbaar. Het is belangrijk om aandacht te schenken aan de angsten en onzekerheden van je innerlijke kind, evenals aan de geneugten en gevoelens van verwondering die vaak naar boven komen als je contact maakt met je innerlijke kind. Controleer de hele dag bij uzelf en vraag: “Hoe voel ik me op dit moment?”
5. Let op je innerlijke criticus
Een van de grootste uitdagingen die je tegen kan komen als je tijd doorbrengt met je innerlijke kind is dat je jezelf gaat bekritiseren, bijvoorbeeld dat het raar is om dat te doen. Je bent immers nu volwassen en je denkt dat het dwaas is om verbinding te maken met de gevoelens die je had toen je een kind was. Dit is de innerlijke criticus die spreekt. Al heeft deze kritische stem vaak wel een positieve intentie, als je werkt met het innerlijk kind is het meestal niet helpend om naar hem te luisteren.
Doe deze oefeningen regelmatig en wees lief voor het kind. Dat heeft het nodig, zo ontstaat er meer zelfliefde en word je minder kritisch op jezelf,
Maartje van Driel
Bron: Justin Brown
[bws_google_captcha]De magie van familie-opstellingen
Het is heel fascinerend wat er bij familieopstellingen allemaal in beweging komt.
Sta je op de juiste plek?
In familie opstellingen komt het regelmatig voor dat (volwassen) kinderen de plek van de moeder of de vader hebben in genomen, omdat deze niet voor het gezin kon zorgen. Kinderen hebben het nodig dat het goed gaat met hun ouders. Als ouders niet in staat zijn om op een gezonde manier voor kinderen te zorgen dan nemen kinderen uit loyaliteit onbewust de verantwoordelijkheid op zich om hun ouders te helpen of ontzien. Het kind krijgt zo echter niet de gelegenheid om zich op een gezonde manier te ontwikkelen en los te komen van hun ouder. Er ontstaan patronen zoals bijvoorbeeld zorgen voor, pleasen en zichzelf wegcijferen. Dit zijn overlevingsstrategieën, die ze de rest van hun leven meenemen Het worden patronen die ze blijven herhalen in situaties die lijken op dingen die zijn gebeurd in hun jeugd. In hun volwassen leven zijn ze niet meer constructief zoals in hun jonge leven, maar eerder destructief.
Heeft er iemand schuld aan?
Niemand is schuldig. Ook de ouder is vaak als kind niet gezien in zijn of haar nood of behoeftes of getraumatiseerd door gebeurtenissen in zijn of haar jeugd of later in het leven. Hoe kunnen zij dan doorgeven aan hun kinderen wat ze zelf niet gekregen hebben?
In familie opstellingen worden patronen zichtbaar
In familie-opstellingen worden deze dingen zichtbaar. Als representanten voor familieleden worden opgesteld in het veld voelen deze direct wat er speelt. Ze voelen dat in hun lichaam, in hun denken, emotioneel en in de beweging die ze willen maken, bijvoorbeeld wegkijken, weglopen, toenadering zoeken. Dat is de magie van familieopstellingen. Het gebeurt direct als de representant in het veld van de inbrenger komt.
Plek, ordening en balans geven en nemen
Er toont zich de familie van de inbrenger met alles wat daar heeft gespeeld en misschien nog steeds speelt. Dat kan worden uitgedrukt in woorden of beelden of acties van een representant of de inbrenger zelf als hij of zij in het veld staat.
Afhankelijk wat er zichtbaar is geworden wordt het volgende gedaan.
1 De inbrenger krijgt een plek!
2. De ordening wordt hersteld. Iedereen komt op zijn eigen plek.
3. De balans tussen geven en nemen wordt hersteld en wat bij de ander hoort wordt teruggegeven.
Zo wordt de balans in het systeem hersteld en kan het weer gaan stromen: de inbrenger voelt dat en het werkt opluchtend en bevrijdend.
Het is magisch wat er in een familieopstelling gebeurt!
Geschreven door Maartje van Driel
Stilte is goed voor je gezondheid
Zoek jij de stilte wel eens op? Weg van alle geluiden en hectiek in je leven. En voel je dan de impact daarvan?
Als je stil staat, dient zich vanzelf aan wat er speelt in je leven. Je voelt meer emotie, je kan je lichaam beter voelen en er dienen zich allerlei gedachten aan. Het is helemaal niet zo gemakkelijk om echt stil te zijn. Omdat we gewend zijn om te doen en door te gaan, kan het zelf best confronterend zijn om stil te zijn. Als je een poosje stil bent en alles hebt gevoeld en gedacht, komt er een gevoel van rust en ontspanning.
Er is aangetoond dat stilte heel gezond is voor de hersenen en dus voor de gezondheid.
Waarom is stilte zo goed voor ons?
4 wetenschappelijk onderbouwde redenen waarom stilte gezond is (uit het tijdschrift voor positieve psychologie)
-
Stilte vermindert stress en spanningen
Te veel geluid kan leiden te hoge bloeddruk, hartaanvallen en verminderd gehoor. Bovendien heeft het effect op onze gehele gezondheid. Het hormoon cortisol komt vrij al er te veel (hard) geluid is. Cortisol zorgt ervoor dat je langdurig met stress om kan gaan. Na een stressperiode is het belangrijk dat het cortisol gehalte afneemt, zodat je ontspant. Bij veel geluid kan het zijn dat het cortisolgehalte hoog blijft. Stilte kalmeert het lichaam. Er is aangetoond dat 2 minuten stilte meer ontspant dan 2 minuten luisteren naar ontspannende muziek.
-
Stilte vult onze mentale reserves aan
Ons brein krijgt dagelijks veel prikkels. Het brein heeft het nodig om bij te komen van de prikkels. Als we dat niet doen kan het overprikkeld raken, waardoor er klachten kunnen ontstaan. Dat begint vaak met minder kunnen concentreren, eerder afgeleid worden en minder goed problemen kunnen oplossen. In een omgeving van stilte en minder prikkels kan het brein herstellen.
-
Als het stil is, zetten we ons brein onbewust op de ‘standaard modus’
Als we stil zijn komt het brein in een stand waarbij we helderder worden. We kunnen onze ervaringen verwerken. Er ontstaat meer rust waarbij we empathischer worden. Door stilte kunnen we loskomen van alle dagelijkse stress en komt het brein in een rustiger staat van zijn.
-
Stilte zorgt voor vernieuwing van de hersencellen
Er is aangetoond dat 2 uur stilte ervoor zorgt dat er nieuwe hersencellen worden aangemaakt in het gedeelte van de hersenen dat geassocieerd wordt met leren, geheugen en emotie.
Redenen genoeg dus om af en toe stil te zijn en te zijn
Je kan de stilte op veel manieren opzoeken:
- Op de bank zitten, zonder social media of tv of muziek
- Een (bos) wandeling maken
- Mediteren
- Stiltedagen of weekenden bijwonen.
Heb jij behoefte om een langere tijd stil te staan, woon dan een van onze stilteweekenden bij en ervaar zelf de impact.
Maartje van Driel. www.ineenanderlicht.nl
Sta jij op jouw plek of op die van een ander?
Als je veel zorgt voor anderen kan het zo zijn dat je niet op jouw plek staat.
Iedereen heeft recht op een plek.
Sta jij op jouw plek of op die van een ander?
Als je al heel vroeg in je leven leert dat je er wat voor moet doen om geliefd te worden, dan heb je dikke kans dat je dat je hele leven blijft doen. Het is een gewoonte geworden. Je staat al op voor de ander voordat hij iets gevraagd heeft. Het is vanzelfsprekend en je denkt er misschien niet eens meer over na. Natuurlijk is er helemaal niets mis met zorgen voor. Maar als je het doet terwijl je het eigenlijk niet wil doen, of je doet het omdat je je anders schuldig voelt, dan is het wat anders. Je voelt je verantwoordelijk voor de ander terwijl je dat helemaal niet bent. Ieder gezond mens is verantwoordelijk voor zichzelf.
Goedpraten in je hoofd
In je hoofd praat je het dan misschien wel goed ‘zo erg is het ook niet en ik doe het graag’ maar op een dieper niveau voel je misschien wel dat het niet helemaal klopt en dat je soms over je grens heen gaat of laat gaan.
Als het over een kopje thee gaat is het misschien ook niet zo erg, maar hoe ver laat jij over je grens heen gaan, tot hoe ver durf jij te zeggen dat je iets niet wil?
Je eigen verantwoordelijkheid
Als je op je eigen plek gaat staan, draag je jouw verantwoordelijkheden en jouw emoties en laat je dat wat van de ander is bij de ander. Je voelt je krachtig en in balans.
Als je op de plek van een ander staat of iemand anders staat op jouw plek, dan voel je uit balans en angstig of je bent boos op jezelf of op de ander.
In familie opstellingen wordt zichtbaar waar jij staat en wat de impact is
In familie opstellingen wordt zichtbaar of je wel op jouw plek staat. Als dat niet zo is, wordt heel snel duidelijk wat de impact is. Sta je weer op jouw plek dan voelt dat al bevrijding en ervaar je dat jij genoeg hebt aan jezelf en dat de ander moet dragen wat van hem of haar is.
Wat is jouw plek?
Jouw plek is bijvoorbeeld het 2e kind in jouw gezin van herkomst of als dochter van je moeder. Als broer naast je zus of als man naast je vrouw. Jouw plek is ook naast je partner met je kinderen voor je. In de vereniging is jouw plek naast de andere leden met de verantwoordelijkheden die jij hebt. Of je bent de verdediger bij voetbal of de medewerker (met eigen taken) in jouw team. Je hebt overal recht. Als je deze inneemt is er balans en ontstaat een gevoel van vrijheid.
Sta jij op jouw plek?
Familieopstellingen en verstrikkingen
In veel therapievormen is praten het middel. Bij familieopstellingen hoef je bijna niet te praten.
Samen met de facilitator kijk je naar wat je wilt opstellen. De opstelling doet het werk, je hebt daar zelf weinig invloed op. Je kan er naar kijken, het ervaren en aan te nemen, ja te zeggen tegen dat wat er is. Het werkt bevrijdend.
Verstrikkingen
Als je het idee hebt dat je vastloopt in relaties met je partner , je kinderen of met andere familieleden dan kan je dat opstellen in en familieopstelling. Wat zichtbaar wordt is waar de verstrikking zit.
Hoe ervaar je een verstrikking?
- De liefde stroomt niet meer
- Heen en weer verwijten zijn en projecties
- Afstoten en aantrekken, weinig verbinding
- Projecties zijn van je eigen onvermogen op de ander
- Please-gedrag, te veel zorgen voor de ander
- Claimend gedrag
- Ruzies
- Angst en onzekerheid naar anderen in relaties
Dit zijn maar een paar voorbeelden er zijn er veel meer.
Wat er is wordt zichtbaar en voelbaar
In familieopstelllingen wordt zichtbaar wat er speelt. Je hoeft er in eerste instantie alleen maar vanaf de zijkant naar te kijken. Het wordt niet alleen rationeel duidelijk, maar ook voelbaar. Als je zelf in het veld gezet wordt, kunnen er dingen op onbewust niveau verschuiven. Er ontstaat een begrijpen op een diepere laag. Dan kan de liefde weer gaan stromen. Niet alleen naar jezelf maar ook naar de ander. Er komt (zelf)compassie.
Bij de ander laten wat van hem of haar is
In een opstelling kan je gaan zien wat van jou is en wat van de ander is. Wat jij draagt dat niet bij jou hoort. Je kan ook zien wat je hebt laten liggen. Je ervaart waar de liefde niet stroomt en wat jouw aandeel daarin is geweest. Door op jouw plek te gaan staan en de balans tussen geven en nemen te herstellen, kan de liefde weer gaan stromen.
Vaak komt er dan ruimte voor verdriet. Soms wordt schuld ervaren. Door daarbij stil te staan en te laten zijn, kan je voelen dat het klopt en oondanks de emoties kan een gevoel van bevrijding ontstaan. Er kunnen nieuwe keuzes gemaakt worden vanuit eigen autonomie.
Loslaten
Het kan onwennig zijn om dit’nieuwe’ te ervaren. Niet meer doen wat je gewend bent vraagt iets van je. Toen je kind was heb je geleerd op het zo te doen. Je kon niet anders en door dat gedrag kreeg je misschien wat je nodig had of werd je gezien. In het volwassen leven, kan je het loslaten om vervolgens jouw leven te leven . Zelf de regie nemen en ervaren!
Dat is wat familieopstellingen kunnen doen!
Geschreven door Maartje van Driel
Familieopstellingen en loyaliteit
Een groep van ongeveer 15 mensen, ze zitten in een u vorm. De begeleiders van de opstelling zitten aan de voorkant. Een van de inbrengers (Loes) wordt uitgenodigd om naast de begeleider te gaan zitten. Zij gaat een inbreng doen. De begeleider vraagt haar wat haar inbreng is. ‘Ik durf niet voor mezelf op te komen, ik voel me schuldig als ik dat doe. Ik laat anderen altijd voor gaan en ik zorg voor iedereen, behalve voor mijzelf” zegt Loes.
‘Is dat nieuw voor je of doe je dat al lang?
“Ik doe dat al zo lang ik leef, vroeger moest ik voor mijn moeder zorgen, zij kon het allemaal niet aan.
De begeleider stelt een aantal vragen over het gezin van herkomst: De oma van Loes was ziek en is overleden toen de moeder van Loes 15 was. Ze was niet in staat om voor haar dochter te zorgen. De moeder van Loes heeft de zorg van het gezin volledig op zich genomen op heel vroege leeftijd. Nu zorgt Loes op haar beurt voor haar moeder.
In het voorgesprek wordt ook gevraagd naar de andere gezinsleden, of er miskramen waren of kinderen overleden. Hoe de relatie is met de andere gezinsleden. Of personen uitgesloten zijn en nog een aantal zaken. Loes vertelt wat ze weet. Wat vooral uit dit voorgesprek blijkt is dat er een verstoring is in de relaties tussen oma en moeder en tussen moeder en Loes. Hiermee gaat de begeleider aan het werk.
De opstelling
De begeleider laat Loes een representant uitkiezen voor zichzelf en voor haar moeder. Loes zet deze personen in het veld. Daarna gaat Loes aan de kant zitten kijken. Als de representanten in het veld staan, vraagt de begeleider hoe het bij de representanten is. Wat er zichtbaar wordt is dat de representant voor Loes helemaal gefocust is op de representant voor moeder en dat de representant van moeder een andere kant uitkijkt, ze ziet haar dochter niet. Ze voelt zich verloren en schuldig en hulpeloos.
Loes die aan de kant zit, begint te huilen en herkent wat er gebeurt in het veld. De begeleider gaat naast haar zitten en vraagt wat zij weet van wat er met moeder is gebeurd. Loes vertelt dat haar oma lang ziek is geweest en haar moeder geen steun van haar en haar vader heeft gehad. Ze moest op jonge leeftijd de zorg voor het hele gezin op zich nemen.
Oma wordt ook in het veld gezet en moeder en oma laten hetzelfde patroon zien als dat van Loes met haar Moeder. Moeder is gefocust op oma en oma is afwezig.
Loyaal
Wat we zien is dat moeder heel loyaal is aan oma, waarvan zij niet de liefde heeft ontvangen die zij nodig had. Zij heeft dit daarom ook niet kunnen doorgeven aan haar dochter Loes. Loes heeft dus oook niet ontvangen wat ze nodig heeft gehad en zorgt op haar beurt voor moeder en wil het voor haar oplossen. Dit is wat we vaak zien in familieopstellingen, loyaliteit en het idee dat kinderen het voor hun ouders willen oplossen. Patronen worden vaak generaties lang doorgegeven.
Balans geven en nemen, ordening herstellen en plek innemen
De balans in geven en nemen dient herstelt te worden. Loes is voor haar moeder gaan zorgen en heeft een zware last gedragen Omdat ze dachte dat haar moeder het niet aankon. In de opstelling geeft Loes haar last terug aan moeder en neemt haar plek als dochter weer in. Moeder erkent dat wat Loes voor haar gedragen heeft, van haar is. Het hoort bij haar en haar moeder. Moeder geeft het deel wat bij oma hoort aan haar terug. Zo kan ook moeder haar plek ik nemen als dochter van haar moeder en als moeder van Loes. Het kan weer gaan stromen. Ieder kan zo de regie nemen van het eigen leven.
In deze opstelling kan je zien hoe patronen doorgegeven worden aan de volgende generatie. Door bewustwording hierop kan het doorbroken worden en kan het eigen leven opgepakt worden.
In eerdere blogs heb ik beschreven wat de basale ‘wetten’ zijn van familie opstellingen. In deze opstelling is de plek, de volgorde en de balans tussen geven en nemen zichtbaar geworden.
Wat hierboven beschreven is, is een deel van de opstelling die met Loes gedaan is.
Maartje van Driel
www.ineenanderlicht.nl
https://www.ineenanderlicht.nl/familieopstellingendag/
Hoe worden patronen zichtbaar in familieopstellingen
Een voorbeeld van een opstelling van een vrouw van 40 die zich schuldig voelt en altijd klaar staat voor anderen en zichzelf wegcijfert. Hoe is dit ontstaan en hoe wordt dat zichtbaar in een familieopstelling?
In mijn vorige blog heb ik het gehad over de 3 wetten in opstellingen:
- Iedereen heeft recht op een plek
- Er dient balans te zijn tussen geven en nemen
- Er is een ordening in systemen waarbij iedereen op zijn of haar eigen plek staat
In onderstaande familieopstelling wil ik laten zien waar deze wetten verstoord kunnen raken en welke impact dat heeft.
Introductiegesprek
Facilitator (F): Vertel iets over jezelf en je vraag
Deelnemer (D): ik voel me altijd schuldig, ik denk dat ik er altijd voor anderen moet zijn, ik vergeet mijzelf vaak. Ik ben bang dat ik het niet goed doe.
F: wanneer is dat begonnen? Hoe is dat ontstaan?
D: al heel vroeg in mijn jeugd. Ik moest voor mijn moeder zorgen.
F: vertel iets over je moeder en je vader
D Ik kom uit een gezin van 7 kinderen en ik ben de jongste. Ik was niet gewenst, mijn moeder heeft me ooit verteld dat ik voor haar moet zorgen als ze oud wordt. Ze was 42 toen ik geboren werd.
Mijn vader was een autoritaire man, ik was bang van hem. Ik mocht nooit wat en als ik iets vroeg, zei hij dat ik mijn mond moest houden.
Mijn vader en moeder hadden altijd ruzie er was weinig liefde tussen hen en voor ons. Ik trok me vaak terug of ik ging hard mijn best doen om lief gevonden te worden (vooral voor mijn moeder zorgen). Ik was vaak bang en voelde me eenzaam en alleen. Mijn oudere zussen waren al het huis uit toen ik 7 was.
Representanten in de opstelling zetten
F: zoek iemand uit voor jezelf, iemand voor je moeder en iemand voor je vader en stel ze op in het veld.
De deelnemer zet vader en moeder naast elkaar. Iemand voor zichzelf plaatst ze op enige afstand van de ouders. De representanten van vader en moeder draaien zich onmiddellijk van elkaar af, waarbij de vader ineen kromp. Ze verwijderen zich een stuk uit elkaar. De representant van de deelnemer loop weg naar het raam en gaat uit het raam kijken. Ze kijkt af en toe om naar haar moeder.
Zonder dat er een woord is gezegd door de representanten gebeurt er al van alles met de deelnemer die aan de kant zit te huilen.
F: wat zie je en wat gebeurt er met jou?
D: dit is precies zoals het was, ik voelde me zo eenzaam en alleen en ik kon nergens naar toe. Mijn ouders keken niet naar me. Ik hield wel mijn moeder in de gaten. Zo doe ik het nu nog steeds.
F gaat naar vader en moeder en vraagt hoe het daar is. Vader antwoord dat het eenzaam is en zwaar, hij draagt een zware last. Moeder zegt dat ze het niet aan kan, het is te veel, te veel kinderen en altijd zorgen. Ze kijkt naar achteren, zegt dat ze steun mist, kijkt dan naar haar dochter en zegt dat zij haar moet helpen, ze kan het niet alleen, ze is op.
F vraagt aan D of zij iets weet van de oma en opa’s. D zegt dat de oma van moederskant een koude vrouw was, moeder heeft nooit liefde van haar ervaren. Moeder moest voor het gezin van herkomst zorgen en mocht er zelf niet zijn. Overgrootmoeder was weeskind. Opa van moeders kant was wel lief, maar heel vroeg overleden. Dat heeft moeder niet kunnen verwerken.
Opa van vaders kant was een heel strenge man, gereformeerd en dogmatisch en in zijn gezin van herkomst zijn 5 van de 10 kinderen overleden. Grootvader was de oudste en heeft zich schuldig gevoeld dat hij is blijven leven. Hij kon verdriet van zijn ouders niet wegnemen en daar voelde hij zich ook schuldig over. Zijn geloof was alles. Het moest zoals God het wil en niet anders. Dat gold ook voor vader. Leuk of lekker bestaat niet, het moet nuttig zijn. Oma van vaders kant was een strenge vrouw.
Wat de deelnemer eerder heeft vertelt blijkt nu ook in de opstelling. De vader draagt een last (de schuld van opa), de moeder kijkt naar achteren (naar haar moeder die er niet voor haar is) en vraagt hulp aan haar dochter.
Wat is te zien
Wat in deze opstelling te zien is dat de ouders van de deelnemers zelf geen liefde en steun hebben ervaren van hun ouders, zij waren niet in staat om het aan hen te geven. Er is veel gebeurd in hun familie van herkomst, waardoor de balans tussen geven en nemen is verstoord. Vervolgens konden de ouders van de deelnemer niet aan hun kinderen geven wat ze het zelf niet hebben ontvangen.
De moeder is voor de grootmoeder gaan zorgen en de deelnemer is voor haar moeder gaan zorgen. De vader heeft de schuld van de grootvader overgenomen, het geloof was een houvast , maar het was niet voldoende om de schuld kwijt te raken. De deelnemer heeft deze schuld weer van vader overgenomen.
Als we dit zo zien is het niet gek dat de dochter klachten heeft ontwikkeld als schuld en wegcijferen en angst. De verstoring in de 3 wetten is in de vorige generaties ontstaan. De deelnemer is verstrikt geraakt in de gevolgen van de opvoeding van de ouders .
Orde herstellen, balans terug brengen en plek in nemen.
Als de deelnemer de schuld teruggeeft aan de vader en bij de moeder kan laten wat van de moeder is ( het onvermogen), dan kan ze op haar eigen plek gaan staan, die van het jongste kind. Zo kan de balans tussen geven en nemen hersteld worden. Ook kan op de deelnemer de eigen verantwoordelijkheid oppakken en haar eigen leven leven. Het kan weer gaan stromen. Dit wordt meestal als zeer bevrijdend ervaren.
Geschreven door Maartje van Driel
www.ineenanderlicht.nl